Een spitante zwarte komedie

Three Billboards Outside Ebbing, Missouri  van Martin McDonagh     ★★★★

Hoewel geen meesterwerk, want daarvoor doet deze nieuwe zwarte komedie soms iets te veel zijn best, is Three Billboards Outside Ebbing, Missouri in elk geval één van de meest geslaagde films van het jaar. Dat is vooral te danken aan het humoristische en verrassende scenario, de spitante dialogen, de meeslepende vertolkingen en de geloofwaardige mise-en-scène die de couleur locale van het fictieve Amerikaanse stadje Ebbing treffend tot leven wekt. 

Aan het eind van de film heb je als kijker het gevoel dat je de getroebleerde hoofdpersonages en hun biotoop beter begrijpt. Zo kom je tot de conclusie dat vooroordelen nergens goed voor zijn en dat je pas een genuanceerd oordeel over je buren kan vellen wanneer je de moeite genomen hebt om hen eerst wat beter te leren kennen.

Frances McDormand als de verbitterde Mildred.

De geest van de gebroeders Coen

Hoewel geschreven en geregisseerd door de Ier Martin McDonagh, waart in deze film de geest van de Amerikaanse cineasten Joel en Ethan Coen rond (lees ons biografische portret van de gebroeders Coen hier). Zo zorgde Carter Burwell, de huiscomponist van de Coens, voor de muziek en wordt de hoofdrol vertolkt door Frances McDormand, de echtgenote van Joel Coen. McDormand speelt in Three Billboards Outside Ebbing, Missouri de rol van Mildred: een alleenstaande moeder die rouwt om haar vermoorde dochter. Mildred vertoont tot op zekere hoogte gelijkenis met het hoofdpersonage dat McDormand speelde in de zwarte misdaadkomedie Fargo van de gebroeders Coen: ook een vastberaden vrouw met gezond verstand die zich niets laat wijsmaken. Met dat verschil dat McDormand in Fargo een beleefde, minzame en gelukkig getrouwde politiecommissaris speelde, terwijl ze in Three Billboards Outside Ebbing, Missouri een gescheiden, gedesillusioneerde en botte vrouw vertolkt die zich tégen de politie keert. Zo besluit Mildred om drie grote aanplakborden te huren, met opvallende affiches waarop zij scherpe kritiek levert op de plaatselijke sheriff (gespeeld door Woody Harrelson) omdat de onbekende moordenaar van haar dochter nog steeds op vrije voeten is. Three Billboards Outside Ebbing, Missouri is bovendien een tragikomisch misdaadmysterie met hetzelfde soort van zwarte humor, snedige dialogen en onvoorspelbare plotwendingen als in de misdaadfilms Blood Simple, Raising Arizona, Miller's Crossing en Fargo van de gebroeders Coen. 

Eén tegen allen

Mildred neemt geen blad voor de mond in haar kritiek op de lokale politie, wat haar niet alleen in conflict brengt met de sheriff, maar ook met de racistische politieagent Dixon (Sam Rockwell) en met haar opvliegende ex-man Charlie (John Hawkes) die haar intussen heeft ingeruild voor zijn nieuwe, veel jongere vriendin Penelope (Samara Weaving). Omdat de sheriff terminale kanker heeft en desondanks bekritiseerd wordt door Mildred, begint de lokale bevolking zich stilaan tegen haar te keren...

Woody Harrelson en Frances McDormand.

Raak

Frances McDormand draagt deze film en zij doet dat met brio. Haar Mildred is, vanaf het eerste moment dat zij in beeld komt, een memorabel, tragikomisch personage: met één droge blik en een rake, vuilgebekte opmerking toont McDormand meteen dat Mildred een harde tante is, die weet wat ze wil en lak heeft aan wat anderen van haar denken. 

Toeval en noodzaak dragen er echter toe bij dat de verbitterde Mildred en haar 'vijanden' in het stadje elkaar stilaan in een ander licht beginnen te zien. Behalve een zwarte komedie, is Three Billboards Outside Ebbing, Missouri immers ook een psychosociaal drama, in de trant van The Chase van Arthur Penn uit 1966, over vooroordelen, bekrompenheid, roddels en de moeizame weg naar meer onderling begrip in een stadje waar iedereen op elkaars lip zit. Zo vraagt Mildred aan de dommige politieagent Dixon: "So how's it all going in the nigger-torturing business Dixon?" Dixons betweterige antwoord druipt van onbewuste ironie: "It's 'persons of color'-torturing business, these days, if you wanna know."

Sam Rockwell en Frances McDormand.

Naast McDormand, verdient ook de rest van de cast een pluim: met name Woody Harrelson in zijn gevoelige vertolking van de sheriff; Sam Rockwell als de onuitstaanbare redneck en moederskindje Dixon; Caleb Landry Jones als de jonge verhuurder van de aanplakborden; Peter Dinklage (bekend van de tv-serie Game of Thrones) als de eenzame dwerg James; en Samara Weaving in haar grappige bijrolletje als de schijnbaar leeghoofdige Penelope, die zich afvraagt: "Which is the one with the horses: polio or polo?"

Samen met de verzorgde fotografie, degelijke montage, toepasselijke soundtrack, onverwachte plotwendingen en vooral de vaak hilarische dialogen, leveren de fijne acteerprestaties een heel onderhoudende film op.

Minpunten? Ach, dat regisseur McDonagh soms wat overdreef in zijn zelfgeschreven scenario kunnen we hem vergeven, want dit is tenslotte een zwarte komedie.  

JN.

Three Billboards Outside Ebbing, Missouri (Groot-Brittannië/USA-2017): in de bioscoop vanaf 10 januari 2018.

Met: Frances McDormand, Sam Rockwell, Woody Harrelson, Caleb Landry Jones, John Hawkes, Peter Dinklage en Samara Weaving.

Genre: zwarte komedie / psychosociaal drama / misdaadmysterie

Klik op de oranje link voor de trailer: Three Billboards Outside Ebbing, Missouri - trailer