Tussen droom en werkelijkheid

Take This Waltz  van Sarah Polley     ★★★

Seth Rogen als Lou en Michelle Williams als Margot.

De Canadese freelance journaliste Margot (gespeeld door Michelle Williams) is 28 en al vijf jaar gelukkig getrouwd met de sympathieke kookboekenschrijver Lou (Seth Rogen). Margot en Lou houden zielsveel van elkaar en delen een gezellig huis in Toronto, maar in de loop der jaren is er toch wat sleet gekomen op hun routineuze relatie. 

Op een dag woont Margot in Nova Scotia een stukje historisch straattheater bij (ironisch genoeg over eertijdse lijfstraffen voor overspel) en geraakt ze in gesprek met de charmante kunstenaar Daniel (Luke Kirby). Het toeval -of het lot?- wil dat Daniel in dezelfde straat blijkt te wonen als Margot en Lou. Daniel raakt een gevoelige snaar bij Margot. Hij lijkt haar te begrijpen wanneer zij uitlegt dat ze last heeft van fobofobie (angst voor de angst) en hij reageert attent op haar rusteloosheid. Tussen beiden groeit iets moois, maar Margot wil haar huwelijk niet op het spel zetten en twijfelt of ze wel zou toegeven aan de ontluikende verliefdheid die zij voor Daniel begint te voelen...

Luke Kirby en Michelle Williams.

Shouldvitation

Margot twijfelt of haar huwelijk
wel 'spannend' genoeg is...

Take This Waltz is een boeiend romantisch drama over verliefdheid, Weltschmerz en het onverzoenbare verlangen naar geborgenheid en avontuur tegelijk. 

Margot is voortdurend onderhevig aan twijfels die samengevat kunnen worden met het begrip shouldvitation: een neologisme van Daniel dat zoveel betekent als een halfslachtige uitnodiging (invitation) die men zou (should) willen richten tot iemand, zoals in: "We zouden eens samen iets moeten gaan drinken". 

Lou is weliswaar een ongecompliceerde echtgenoot met een hoog knuffelgehalte, maar hij vergeet dat een huwelijk interessant genoeg moet blijven om duurzaam te kunnen zijn. In het gezelschap van Daniel daarentegen krijgt Margot de prikkels die ze bij haar man mist...

Margot heeft last van fobofobie.

Michelle Williams vertolkt als de gevoelige, rusteloze Margot een gelijkaardig personage als de teleurgestelde jonge vrouw die zij met brio in het mooie tragiromantisch drama Blue Valentine speelde (lees onze recensie hier). Met een andere, minder ontwapenende actrice in de rol van Margot zouden we wellicht naar het scherm geroepen hebben:"Stom kieken! Blijft bij uwe vent!" Maar Williams slaagt er in om bij de kijker begrip te wekken voor haar complexe personage. Seth Rogen is perfect gecast als de zachtaardige echtgenoot Lou. En Luke Kirby heeft de juiste ambivalente uitstraling voor zijn rol van de scherpzinnige maar ook ietwat gluiperige verleider Daniel.

Kunstenaar Daniel oefent een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit op Margot.

Madame Bovary

De Amerikaanse filmrecensent Richard Brody noemde Take This Waltz in The New Yorker "een vehement pseudo-Nietzscheaanse film" die rond de macht en aantrekkingskracht van uiterlijke schoonheid zou draaien. Hoewel Take This Waltz in een collectieve douchescène inderdaad het contrast tussen jonge en oude lichamen toont en daarmee de vergankelijkheid thematiseert, hadden wij echter nooit de indruk dat deze film over uiterlijkheden ging. Integendeel: de onmiskenbaar vrouwelijke toets van regisseuse Sarah Polley zorgt vooral voor intieme, contemplatieve, bitterzoete momenten. En de problematische driehoeksverhouding in Take This Waltz heeft meer gemeen met de complexe relationele dynamiek in films zoals The Deep Blue Sea (lees onze recensie hier) en Unfaithful dan met de meer fysieke, oppervlakkige ontrouw van de overspelige partner in pakweg Sunrise (bekijk de hele film hier) of Fatal Attraction. Bovendien begrijp ik niet wat de filosofie van Friedrich Nietzsche hiermee te maken zou hebben: Take This Waltz gaat immers meer over kwetsbaarheid en hunkering dan over macht; meer over de onvervulde verlangens van een jongedame à la Madame Bovary dan over de Übermensch. En, tussen haakjes, bij Nietzsche is er overigens geen sprake van een tegenstelling tussen het uiterlijke en het innerlijke: schijn en zijn vallen in zijn filosofie volledig samen.

Dromen

De filmtitel Take This Waltz is ontleend aan Leonard Cohens gelijknamige ballade, die op zijn beurt gebaseerd is op het surrealistische, dromerige gedicht Kleine Weense Wals van Federico García Lorca, waarin de dichter mijmert over liefde, dood en verlangen. In de film wordt het scherpe contrast tussen zoete dromen en de prozaïsche werkelijkheid geïllustreerd met een sterke scène waarin Daniel en Margot samen genieten van een hypnotiserend ritje in een ronddraaiende kermisattractie, tot de molen tot stilstand komt en schelle lichten de betovering verbreken. En de slotscène suggereert dat de film misschien, net als Mulholland Drive van David Lynch, goeddeels een droom was waarin Margot fantaseert over wat zou kunnen zijn. Dat zou ook enkele vreemde kronkels in het door Polley zelfgeschreven scenario verklaren, zoals een erotische montage die niet helemaal in de lijn ligt van Margots karakter. Een andere mogelijkheid is dat Margot, spijts de nieuwe wending in haar leven, eindigt hoe ze begon: onbevredigd.

Maar hoe je Take This Waltz ook interpreteert, de conclusie is duidelijk: liefde is een werkwoord, en dromen worden vroeg of laat ingehaald door de werkelijkheid.

JN.

Take This Waltz (Canada/Spanje/Japan-2011): in de bioscoop vanaf 19 september 2012.
Met: Michelle Williams, Seth Rogen en Luke Kirby.

Genre: romantisch drama

Klik op de oranje link voor de trailer: Take This Waltz - trailer