Indrukwekkende Alien-prequel lost verwachting deels in

Prometheus  van Ridley Scott     ★★★

In 1979 gaf de Britse cineast Ridley Scott (lees ons biografische portret hier) het sciencefictiongenre een stevig adrenalineshot met een destijds baanbrekende combinatie van geloofwaardige sciencefiction, claustrofobische spanning en griezelige horror in Alien. Deze nagelbijtende horrorthriller over de gruwelijke lotgevallen van de bemanning van een ruimteschip die belaagd wordt door een moorddadig buitenaards wezen sloeg meteen aan bij pers en publiek. Drie succesvolle sequels volgden: Aliens van James Cameron (1986), Alien 3 van David Fincher (1992) en Alien: Resurrection van Jean-Pierre Jeunet (1997), alsook twee puur commerciële bijproducten waarin de ruimtewezens uit de Alien-reeks strijden tegen de buitenaardse beesten uit de Predator-reeks, namelijk Alien vs. Predator van Paul W.S. Anderson (2004) en Alien vs. Predator: Requiem van Colin en Greg Strause (2007).

De Amerikaanse actrice Sigourney Weaver, die de vrouwelijke hoofdrol vertolkte in de eerste vier films, gaf er na Alien: Resurrection definitief de brui aan en weigerde nog langer mee te spelen in een franchise die de oorspronkelijke film tot op het bot aan het uitmelken was. Toch besliste Ridley Scott om zelf opnieuw in de regiestoel te zitten voor Prometheus: een prequel (voorgeschiedenis) die niet alleen de afkomst verklaart van de ruimtewezens waarnaar de Alien-films vernoemd zijn, maar ook de oorsprong van de mensheid reconstrueert.

Ridley Scott op de set van Prometheus.

Op zoek naar de oorsprong



Prometheus begint met een proloog die zich in een ver, prehistorisch verleden afspeelt op de aarde en laat zien hoe de menselijke soort evolueerde uit DNA dat afkomstig is van een hoog ontwikkeld buitenaards ras. Flash forward: in 2089 ontdekken de archeologen Elizabeth Shaw en Charlie Holloway (gespeeld door Noomi Rapace en Logan-Marshall Green) op een Schots eiland 35.000 jaar oude grotschilderingen die blijkbaar verwijzen naar de locatie van een verre planeet waar de buitenaardse 'scheppers' van de mensheid wellicht vandaan kwamen. Peter Weyland, de stokoude en schatrijke CEO van de Weyland Corporation (een onder dikke lagen make-up verborgen, amper herkenbare Guy Pearce), financiert de bouw van het gesofisticeerde ruimteschip Prometheus voor een expeditie naar de planeet onder leiding van kapitein Janek (de zwarte acteur Idris Elba), expeditieleidster Meredith Vickers (Charlize Theron) en de humanoïde robot David (Michael Fassbender). In 2093 komt het ruimteschip aan op zijn bestemming en ontdekt de bemanning er een kolossaal bouwwerk dat gevaarlijke geheimen herbergt...

V.l.n.r.: Logan-Marshall Green, Noomi Rapace en Michael Fassbender.

Een lust voor het oog

Ridley Scott, ooit begonnen als regisseur van vakkundige reclamefilmpjes, bewijst met Prometheus dat hij nog niets van zijn visuele flair verloren heeft. Naast Brian De Palma, Martin Scorsese en de in 1999 overleden Stanley Kubrick, zijn er weinig andere cineasten wier films zo'n lust voor het oog zijn dan Scott. Het production design van Prometheus is zeer indrukwekkend, met een glansrol voor het ruimteschip zelf, dat er heel realistisch uitziet. Ook de special effects, met onder meer prachtige hologrammen en een dodelijk octopusachtig creatuur, zijn mede dankzij de kristalheldere 3D-opnames erg overtuigend.

Big things have small beginnings 



Charlize Theron en Idris Elba.

De cast doet zijn best om niet overschaduwd te worden door de hoge production value, met sterke vertolkingen van Idris Elba als de pragmatische kapitein, Charlize Theron als de koelbloedige  expeditieleidster, en vooral Michael Fassbender als de ondoorgrondelijke androïde David. Het probleem is echter dat, naast de rol van David, geen van de personages voldoende uitgewerkt is om je er als kijker echt mee te kunnen identificeren. En sympathiseren met een quasi emotieloze robot is nu eenmaal vrij moeilijk. 

Michael Fassbender als de androïde David.

In de vier eerste Alien-films lag de nadruk vooral op het zenuwslopende kat-en-muis-spelletje tussen de angstaanjagende ruimtewezens en de door Sigourney Weaver briljant vertolkte luitenant Ellen Ripley. In Prometheus speelt Noomi Rapace een gelijkaardige heldin, maar zij heeft minder présence dan Weaver en haar personage komt ook niet genoeg aan bod omdat de plot van Prometheus alle aandacht opeist. Die plot is bovendien een stuk minder spannend dan de scenario's van de eerdere Alien-films en mist focus omdat de prequel te veel ineens wil uitleggen. 



Noomi Rapace.

Bij de eerste Alien was je als kijker voortdurend op je hoede voor de griezelige facehugger en het meedogenloze ruimtewezen, die plots konden opduiken achter elke hoek van het duistere ruimteschip Nostromo. In Prometheus is die constante dreiging veel minder voelbaar en zien de 'xenomorfen' er overigens minder akelig uit dan de iconische, door de Zwitserse kunstenaar H.R. Giger ontworpen creaturen in de eerste film. Het resultaat is een wat wisselvallige blockbuster, die op amper een week tijd toch al ruim een derde van zijn 130 miljoen dollar omvattende productiebudget opbracht en wellicht moeiteloos uit de kosten geraakt.

"Big things have small beginnings", zegt David in Prometheus, terwijl hij naar de zwarte vloeistof staart die het buitenaardse DNA van de mensheid bevat. Een uitspraak die ook van toepassing is op de uitzonderlijk 'lange benen' van de Alien-saga: wat 33 jaar geleden begon met de sciencefictiondroom van een destijds nog relatief onbekende cineast en een budget van amper 11 miljoen dollar, is in de loop der jaren uitgegroeid tot een wereldwijd fenomeen dat talloze scifi-adepten vandaag nog steeds in de ban houdt. Jammer echter dat de uitspraak van David blijkbaar niet boven het bed van Scott hing toen deze groen licht gaf aan het scenario van Prometheus en daarmee vergat dat een grootschalig, peperduur sciencefictionavontuur zonder voldoende psychologische, karaktergedreven diepgang een avontuur zonder ziel is. Prometheus lost de hooggespannen verwachtingen daarom slechts gedeeltelijk in. Hoewel de film heel wat liefhebbers van het genre kan bekoren, hunkerden wij in de donkere bioscoopzaal met weemoed naar luitenant Ripley en de ijzersterke eenvoud van de allereerste Alien.

JN.

Prometheus (USA-2012): in de bioscoop sinds 30 mei 2012.

Met: Noomi Rapace, Michael Fassbender, Charlize Theron, Idris Elba, Logan-Marshall Green en Guy Pearce.

Genre: sciencefiction / thriller / horror / actie / avontuur / mysterie

Klik op de oranje links:

- voor de trailer: Prometheus - trailer

- voor een andere trailer: Prometheus - nieuwe trailer



Noomi Rapace.

Michael Fassbender.